Hokej bez tajemnic - część 17

Minęło już prawie 3 miesiące odkąd napisałem ostatni artykuł o hokeju i czas najwyższy na następny. Długo zastanawiałem się o czym Wam napisać i biorąc pod uwagę fakt, że właśnie trwają rozgrywki playoffs w lidze NHL, postanowiłem napisać coś o tych eliminacjach i o zmianach jakie na przestrzeni lat przechodziły.

1. 1893-1914 > Challenge Cup Era:

Podczas ery Chalenge Cup nie było jeszcze właściwej formuły rozgrywania playoffs. Oprócz tego, że Puchar Stanley'a przyznawano za mistrzostwo ligi, do roku 1899 rozgrywano jeszcze spotkania pomiędzy zwycięzcami amatorskich lig, tzw. "Single-elimination". W latach 1899, 1903, 1904, 1906-08, 1910 i 1913 zastosowano również formułę "Two-game total goals". Pomiędzy latami 1900 a 1912 grano też serię "Best-of-three", a w roku 1914 rozpoczęto rozgrywanie playoffs w formie "Best-of-five". Jak widać w tamtych czasach stosowano różne metody eliminacji i nie było jeszcze jednego konkretnego formatu posezonowych rozgrywek.

2. 1915-1926 > NHA/NHL vs. PCHA/WCHL/WHL Champions:

W tym okresie zaczęto już w miarę regularnie rozgrywać playoffs w formacie "Best-of-five", za wyjątkiem dwóch przypadków. W sezonie 1918-19 próbowano po raz pierwszy rozegrać serię "Bet-of-seven". Jednak po grze numer 5 anulowano serię z powodu epidemii grypy hiszpanki, która dopadła drużynę Canadiens. Był to pierwszy raz w historii, kiedy nie przyznano Pucharu Stanley'a. W sezonach 1922-23 i 1923-24 wrócono do formatu "Best-of-three", ale tylko na te dwa sezony.

3. 1927-do teraz > NHL Champions:

W roku 1927 Puchar Stanley'a został oficjalnie zaadaptowany na swoje potrzeby przez ligę NHL. W finale sezonu 1926-27 doszło do ciekawej sytuacji po trosze związanej z regulaminem NHL. Przyjęto w tym sezonie formę "Best-of-three", ale w pierwszym meczu pomiędzy Ottawa Senators i Boston Bruins w regulaminowym czasie gry padł remis, a dwie 10-minutowe dogrywki nie przyniosły rozstrzygnięcia. Stan lodowiska po pełnych 80 minutach spotkania nie nadawał się do gry i ówczesny Prezydent NHL, Frank Calder, musiał anulować to spotkanie. Jednak w trzecim spotkaniu doszło do podobnej sytuacji. Stan rywalizacji po dwóch dogrywkach był 1-1 i ponownie trzeba było anulować mecz, tym razem z powodu zastosowania regulaminu ligi, który dawał wtedy możliwość rozgrywania tylko dwóch 10-minutowych dogrywek. Jednak w końcu puchar zdobyła drużyna z Ottawy wygrywając drugie i czwarte spotkanie takim samym wynikiem 3-1.
W sezonie 1927-28 grano "Best-of-five", w sezonach 1928-29 i 1929-30 "Best-of-three", a od następnego sezonu wrócono do "Best-of-five". Od sezonu 1938-39 zaczęto już niezmiennie grać serię "Best-of-seven", do dnia dzisiejszego beż żadnych odstępstw od tej reguły.

REGUŁA "BEST-OF-SEVEN":

Po zakończeniu sezonu regularnego do rozgrywek posezonowych awansuje 16 drużyn, po 8 najlepszych zespołów z każdej Konferencji. Rozpoczynają się rozgrywki playoffs, czyli walka o Puchar Stanley'a - najcenniejsze trofeum w hokejowym świecie. Wszystkie rundy playoffs rozgrywane są do 4 zwycięstw jednej z drużyn, czyli maksymalnie 7 meczów, a drużyny rozstawione z wyższymi numerami mają przywilej rozgrywania pierwszych dwóch meczów, piątego (ewentualnie) oraz decydującego siódmego (ewentualnie) na własnym lodowisku. Rozgrywane są 3 rundy playoffs: ćwierćfinały Konferencji (16 drużyn), półfinały Konferencji (8 drużyn) i finały Konferencji (4 drużyny). W każdej z Konferencji kluby rozstawiane są według ilości zdobytych punktów w sezonie zasadniczym z numerami od 1 (zwycięzca Konferencji w sezonie) do 8 i kojarzone w pary: numer 1 gra z numerem 8, 2 z 7, 3 z 6 i 4 z 5. Wyjątek stanowią miejsca 2 i 3, które zarezerwowane są dla mistrzów pozostałych dwóch Dywizji, niezależnie od ich dorobku punktowego w sezonie, bo może zdarzyć się sytuacja (i często się zdarza), że zwycięzca jednej Dywizji zdobył mniej punktów, niż zajmujący drugie miejsce w innej Dywizji. Po pierwszej rundzie drużyny znowu rozstawione są według tych samych zasad i grają dalej według tego samego klucza, czyli numer 1 gra z numerem 4, a numer 2 z numerem 3. Po drugiej rundzie pozostają już tylko dwie drużyny, które walczą o tytuł Mistrza Konferencji. Mistrzowie Konferencji Wschodniej i Zachodniej mają prawo gry w wielkim finale Pucharu Stanley'a, w którym również obowiązuje reguła "Best-of-seven". I tu także drużyna, która lepiej wypadła w sezonie zasadniczym ma prawo grania u siebie pierwszego, drugiego, piątego i siódmego meczu.

A na koniec kilka ciekawostek z playoffs i finałów:

Wygrana 4-3 w serii po przegrywaniu 0-3:

Jak dotychczas tylko 3-krotnie udała się ta sztuka i tylko raz w Finale Pucharu Stanley'a. W 1942 roku Toronto Maple Leafs po przegraniu pierwszych trzech meczy pokonali w następnych czterech Detroit Red Wings i sięgnęli po swoje czwarte w historii trofeum. W 1975 roku w drugiej rundzie playoffs New York Islanders po przegraniu pierwszych trzech meczy pokonali Pittsburgh Penguins w następnych czterech i awansowali dalej do półfinału. I nie tak dawno, bo w 2010 roku, Philadelphia Flyers również w drugiej rundzie playoffs pokonali Boston Bruins 4-3, przegrywając wcześniej 0-3. Nawiasem mówiąc, możemy już jutro stać się świadkami podobnego wyczynu, gdyż Detroit Red Wings doprowadziło w rywalizacji z San Jose Sharks do stanu 3-3, przegrywając jeszcze kilka dni temu 0-3. Jest to jak do tej pory najbardziej ciekawa i wyrównana rywalizacja w tegorocznych playoffs.

Puchary Stanley'a wygrane po dogrywkach:

W prawie 120 letniej historii Pucharu Stanley'a 15 razy zdarzyło się, że Puchar zdobywała drużyna w doliczonym czasie gry. Miało to miejsce w latach: 1934 (Chicago Black Hawks), 1940 (New York Rangers), 1944 (Montreal Canadiens), 1950 (Detroit Red Wings), 1951 (Toronto Maple Leafs), 1953 (Montreal Canadiens), 1954 (Detroit Red Wings), 1966 (Montreal Canadiens), 1970 (Boston Bruins), 1977 (Montreal Canadiens), 1980 (New York Islanders), 1996 (Colorado Avalanche), 1999 (Dallas Stars), 2000 (New Jersey Devils) i 2010 (Chicago Blackhawks). 10-krotnie miało to miejsce w pierwszej, 3-krotnie w drugiej, a 2-krotnie w trzeciej dogrywce.

1934 - Game 4 / Black Hawks zdobyli ten Puchar w serii best-of-five;
1951 - Game 5 / Zwycięską bramkę zdobył Bill Barilko. Był to jego ostatni gol w życiu. 4 miesiące później zginął w katastrofie lotniczej. Leafs wygrali rywalizację z Montreal Canadiens 4-1. Ciekawostką jest to, że wszystkie mecze w tej serii kończyły się po dogrywkach;
1951 i 1954 – Game 5 i Game 7 / Gerry McNeil, bramkarz Montreal Canadiens, jest jedynym bramkarzem w historii, który stracił dwukrotnie Puchar po bramkach puszczonych w dogrywkach;
Dwa razy w historii zespół zdobył Puchar po dogrywce w jednym sezonie, a następnie stracił go w ten sam sposób w przyszłym sezonie. Montreal Canadiens zdobył Puchar Stanley'a w 1953 roku po dogrywce w meczu nr 5 z Boston Bruins, a stracił go w następnym roku po dogrywce w meczu nr 7 z Detroit Red Wings. Dallas Stars zdobył Puchar Stanley'a w 1999 roku w meczu numer 6 z Buffalo Sabres w trzeciej dogrywce po najbardziej kontrowersyjnym golu w historii NHL zdobytym przez Bretta Hulla, a straciło go w następnym roku po dogrywce w meczu nr 6 z New Jersey Devils.
Detroit Red Wings jest jedynym zespołem w historii, który zdobywał Puchar po dogrywkach w meczach nr 7. Wyczynu tego dokonali w 1950 roku pokonując New York Rangers i w roku 1954 wygrywając z Montreal Canadiens.
7 Pucharów po dogrywkach zdobyły drużyny przyjezdne, ale ciekawostką jest to, że w czterech ostatnich finałach kończonych dogrywkami górą byli goście: w 1996, 1999, 2000 i 2010 roku. Wcześniej goście wygrywali też w latach 1940, 1966 i 1977.
Bill Barilko (1951), Bobby Orr (1970) i Uwe Krupp (1996) to trzej obrońcy, którzy dali swoim drużynom zwycięstwa po zdobyciu goli w dogrywkach.

Materiały źródłowe:
http://www.nhl.com/cup/formats.html
http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_Stanley_Cup_champions
http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_Stanley_Cup_Final_overtime_series_winners